Re-integreren

Tien maanden geleden liep ik voor het stoplicht bij een zgn. ‘achteroprijding’ een fikse whiplash op. Het herstel leek mij een eitje, maar bleek onverwacht veel voeten in de aarde te hebben.

In een maandenlang revalidatietraject leerde ik – eerst nog tegenstribbelend – de diepere betekenis van accepteren, aanpassen en doseren. Ik leerde om mezelf rust te gunnen in plaats van mezelf te forceren. Ik leerde om niet steeds gefrustreerd terug te kijken naar wat ik altijd moeiteloos had gekund. Ik leerde te leven in het heden met hoe het nu met me was en daar tevreden mee te zijn. ‘Je moet willen wat je kunt,’ zeiden ze.

Ik leerde ook om mijn eisen en verwachtingen over het tempo van herstel los te laten. Ik mocht geen tijdslimieten meer noemen wanneer het over moest zijn. ‘Het lichaam heeft zijn eigen tempo,’ zeiden ze.

Gelukkig heeft mijn lichaam inmiddels een flink herstel doorgemaakt en ik ben net gestart met re-integreren. Spannend, want ik wil graag maar heb nog beperkingen. Die zie je niet aan de buitenkant en dat maakt het lastig. Ik word nog snel moe van praten, luisteren en ander breinwerk, want concentratie, onthouden en informatieverwerking zijn nog niet zoals het was. Ik duim dat dit nog gaat opknappen, maar zeker is dat niet. Ik hoop op begrip van mijn collega’s en leidinggevende en ik hoop dat ze mij de rust en ruimte gunnen die ik nodig heb. En vooral hoop ik dat alles weer goed komt en dat ik straks alles weer moeiteloos kan, net zoals voorheen.

Re-integratie doet een groot beroep op je eigen flexibiliteit en op die van je collega’s. Immers, terwijl net is bewezen dat ook jij niet onmisbaar bent op je werk, kom je weer terug. Al je belangrijke taken zijn inmiddels door anderen overgenomen. Sommige dingen die je deed zijn blijven liggen of worden gewoon niet meer gedaan – en dat kan blijkbaar ook.

Aan jou de taak om je eigen plek weer terug te veroveren en het werk weer te gaan doen dat je leuk vindt en waar je goed in bent. Tussendoor moet je met iedereen bijpraten en je kennis updaten over wat er tijdens jouw afwezigheid allemaal is gebeurd. En dat allemaal in een setting waarin je voorzichtig moet beginnen, nog niet te veel hooi op je vork mag nemen en nog niet weer echte verantwoordelijkheden hebt.

Je collega’s zijn oprecht blij dat je er weer bent – het lijkt voor hen een beetje alsof je heel lang op vakantie bent geweest – maar ze weten niet goed wat ze van je mogen verwachten. Je bent weer aanwezig en je ziet er best gezond uit, maar ze hebben gehoord dat je heel rustig aan moet beginnen. Je bent er dus wel, maar je bent er ook niet. Mogen ze dus wel iets van je vragen? En welk werk kun je precies wel en niet doen? In hoeverre kunnen ze weer op je rekenen?

Ze zeggen dat je zelf je grenzen moet aangeven, maar je weet zelf nog niet precies waar die liggen. Je hoofd wil misschien meer dan je lichaam, of andersom. En waar je thuis misschien weer leek te bruisen van energie, vraagt puur het aanwezig zijn op je werk met al die collega’s al veel van je krachten. En dan heb je nog niet eens een concrete klus geklaard. Re-integreren is een kwestie van beginnen, aanpakken, vallen, opstaan en weer doorgaan. Je zelfvertrouwen is nog fragiel en je energie is soms gewoon op. Af en toe zou je wel willen weglopen van alle verwachtingen die mensen ineens weer van je hebben. En tegelijk wil je juist graag weer meetellen en bij de groep horen, je wilt weer iemand zijn die letterlijk een functie heeft.

Het aparte van re-integreren vind ik dat het proces iets tegenstrijdigs heeft. Juist in een periode dat je voorzichtig opkrabbelt en nog onzeker bent over wat je weer kunt, moet je superflexibel, standvastig en assertief zijn. Je moet goed nee kunnen zeggen als collega’s te veel van je vragen, je moet duidelijk aan je leidinggevende vertellen wat je voor werk wilt doen en hoe je je re-integratieproces ziet. Je moet energie opbouwen en in je werk groeien. Je moet open staan voor ontwikkelingen die zich voor hebben gedaan tijdens je afwezigheid. En je moet ook nog regelmatig met je werkgever en de bedrijfsarts evalueren en aan zelfreflectie doen: hoe verloopt de re-integratie, wat vind je moeilijk, welk werk kun je weer aan, hoe gaat het verder, wanneer ben je weer helemaal inzetbaar?

Re-integreren is onzichtbare topsport. Als vriendelijke collega’s de komende tijd zeggen: ‘Hé, wat leuk, ben je er weer?’ laat ik ze misschien toch dit blog even lezen.